Το 6ο Διεθνές Συνέδριο Μαμούθ και συγγενών μορφών (VIth International Conference on Mammoths and their Relatives)

ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ  ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ

Του ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Δελτίο Τύπου

Τη Δευτέρα 12 Μαΐου 2014 ολοκληρώθηκε με επιτυχία το 6ο Διεθνές Συνέδριο Μαμούθ και συγγενών μορφών (VIth International Conference on Mammoths and their Relatives), το οποίο συγκέντρωσε περισσότερους από 170 επιστήμονες από 23 διαφορετικές χώρες, από κάθε γωνιά του πλανήτη. Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ε. Τσουκαλά) σε συνεργασία μετο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. (Καθηγητής Γεώργιος Θεοδώρου). Οι επιστημονικές παρουσιάσεις των σύνεδρων πραγματοποιήθηκαν σε αίθουσες των Γρεβενών και της Σιάτιστας. Την έναρξη των συνεδριάσεων τίμησαν τόσο στα Γρεβενά όσο και στην Σιάτιστα με την παρουσία σου οι Δημοτικές αρχές με επικεφαλείς του Δημάρχους αλλά και εκπροσώπους της Περιφέρειας. Από το Πανεπιστήμιο Αθηνών παρουσιάστηκαν εργασίες για τις παλαιοντολογικές ανασκαφές Πικερμίου, τις παλαιοντολογικές ανασκαφές ελεφάντων στην Μεγαλόπολη, τις παλαιοντολογικές ανασκαφές στην Κύπρο αλλά και στην Τήλο με έμφαση στην πρόοδο του προγράμματος ΘΑΛΗΣ για τους τελευταίους ελέφαντες της Ευρώπης,

Το Σάββατο 10 Μαΐου ομάδα συνέδρων προερχόμενων από 23 χώρες και από όλες τις ηπείρους συμμετείχεστη μετασυνεδριακή εκδρομή που οργανώθηκε από τον Διευθυντή του ΜουσείουΠαλαιοντολογίας και Γεωλογίας Καθηγητή Γεώργιο Θεοδώρου και περιλάμβανε στάσεις σε σημεία παγκοσμίου παλαιοντολογικούενδιαφέροντος τόσο στο Πικέρμι Αττικής Αττική, όσο και στο Διεθνώς φημισμένο Σπήλαιο Χαρκαδιό Τήλου που φιλοξενεί τους τελευταίους ευρωπαϊκούς ελέφαντες,που ανήκουν στο είδος Εlephas tiliensis. Οιπερίπου 60 επιστήμονες, ειδικοί στην εξέλιξη των Προβοσκιδωτών, ξεκίνησαν ταξημερώματα του Σαββάτου από τα Γρεβενά και μετά από μία σύντομη στάση στα Μετέωρα, έφτασαν στο Μουσείο Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου ξεναγήθηκαν στους παλαιοντολογικούς θησαυρούς που διαφυλάττει το Μουσείο από τον Καθηγητή Στρωματογραφίας- Παλαιοντολογίας και Διευθυντή του Μουσείου κ. Γ. Θεοδώρου. Τους Συνέδρους καλωσόρισε στο Μουσείο και ο Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Καθηγητής Νικόλαος Βούλγαρης. Ακολούθησε δεξίωση στο χώρο του Μουσείου και κατόπιν οι σύνεδροι επισκέφθηκαν την Μόνιμη Έκθεση απολιθωμάτων Πικερμίου που στεγάζεται στο κτίριο της πρώην Δημοτικής Κοινότητας Πικερμίου. Τους συνέδρους υποδέχτηκε στο τοπικό Μουσείο με κεράσματα η πρώην Αντιδήμαρχος Ραφήνας –Πικερμίου κ. Ηλέκτρα Παπαδημητρίου και καθώς και η Πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Πικερμίουκ. Α. Ξηντάρα. Οι σύνεδροι εντυπωσιάστηκαν τόσο με την έκθεση όσο και μετην παλαιοντολογική θέση στο ρέμα Βαλανάρη, όπου ώρα τηςξενάγησης ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών αποκάλυπτε παλαιοντολογικά ευρήματα με την καθοδήγηση του Λέκτορα Σωκράτη Ρουσιάκη ό οποίος και ενημέρωσε αναλυτικά τους Συνέδρους για την πλούσια πανίδα της περιοχής. Ο Καθηγητής Γεώργιος Θεοδώρου αναφέρθηκε στις ιδιαιτέρως στην προσπάθεια των επιστημόνων να προστατεύσουν και να αναδείξουν τον παλαιοντολογικό Θησαυρό Πικερμίου και την περιοχή ανασκαφών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από την κήρυξη τους Πικερμίου ως τόπου ιδιαίτερου κάλους και επιστημονικής αξίας από την Υπουργό Μελίνα Μερκούρη το 1984 δεν είχε γίνει απολύτως τίποτα μέχρι την επανεκκίνηση των ανασκαφών από τον Καθ. Γ.Θεοδώρου και την έκθεση το 2008-2010, εργασίες όμως αυτές δεν χρηματοδοτήθηκαν εκ νέου μετά το 2010. Πολλοί εκ των συνέδρων ήταν εμφανώςσυγκινημένοι καθώς είχαν τη δυνατότητα να δουν από κοντά μία από τις σημαντικότερες παλαιοντολογικές θέσεις παγκοσμίως με κρίσιμο ρόλο στην εξέλιξη του θεωρητικού υποβάθρου της Παλαιοντολογίας και με σημαντικά ευρήματα πουκοσμούν δεκάδες Μουσεία σε όλο τον κόσμο. Κατόπιν οι σύνεδροι επισκέφτηκαν τη Ραφήνα όπου τουςυποδέχτηκε ο πρώην Πρόεδρος της Πικερμίου κ. ΑθανάσιοςΑδαμόπουλος επί τηςΠροεδρίας του οποίου και με ομόφωνη υποστήριξη του ΔΣ της πρώην ΝομαρχίαςΑνατολικής Αττικής και του πρώην Νομάρχηκου Λεωνίδα Κουρή έγινε δυνατή τότε τόσο η διενέργεια ανασκαφών από το 2008 –μέχρι και το 2010 όσο και δημιουργία του εκθεσιακού χώρου. Ο Καθηγητής ΓεώργιοςΘεοδώρου στις ξεναγήσεις του τόνισε ιδιαιτέρως την ανησυχία μια και ηανασκαφική ομάδα δεν είχε καμιά υποστήριξη μετά τις ανασκαφές του 2010 ενώείναι διάχυτος και ο φόβος για την τύχη των προστατευόμενων ζωνών στο Πικέρμιαλλά και την τύχη του τοπικού Μουσείου που έμεινε επί σειρά ετών κλειστό. Τέλοςη ομάδα επιστημόνων μεταφέρθηκε στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος μεπροορισμό τη Ρόδο, όπου και διανυκτέρευσε.

Την επόμενηημέρα οι σύνεδροι ταξίδευσαν παρά την απουσία πλοίων της γραμμής με νοικιασμένο σκάφος στην ακριτική Τήλο, μεσκοπό να επισκεφτούν τις παλαιοντολογικές θέσεις του νησιού και ιδιαίτερα τοσπήλαιο Χαρκαδιό που διατηρεί απολιθώματα 75 και πλέον νάνων ελεφάντων του είδους E.tiliensis, του τελευταίου ελέφαντα που έζησε επίΕυρωπαϊκού εδάφους. Τους συνέδρους καλωσόρισε στο νησί Δήμαρχος Μαρία Καμμά. Η ξενάγησή τους ξεκίνησε με επίσκεψη σε παλαιοντολογική θέση πουδιατηρεί απολιθώματα ελαφιών, όπου τους ξενάγησε ο Δρ. Δημήτριος Μιχαηλίδης ακολούθησε ξενάγησηαπό τον Καθηγητή Γεώργιο Θεοδώρου στην ιστορική έκθεση των νάνων ελεφάντων πουστεγάζεται στο Μεγάλο Χωριό από το 1994 και επίσκεψη στην παράκτια θέση ΆγιοςΑντώνιος όπου έχουν αποκαλυφθεί ανθρωπολογικά ευρήματα το 1971. Το απόγευμα οισύνεδροι ξεναγήθηκαν στον Νέο ενημερωτικό σταθμό των ευρημάτων του σπηλαίουΧαρκαδιό, αλλά και στο ίδιο το σπήλαιο Χαρκαδιό από τον Καθηγητή κ. Γ. Θεοδώρουόπου και είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά απολιθώματα ελεφάντων.
Στην Τήλοοι ανασκαφές τα τελευταία 25 χρόνια στηρίζονται από την Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Κατόπιν στο ανοικτό θέατρο του σπηλαίου Χαρκαδιό οι λιγοστοί ακρίτες υποδέχτηκαν τους συνέδρους με τοπικούς χορούς και τους κέρασαν παραδοσιακά γλυκά που έφτιαξαν οι γυναίκες του Νησιού. Η Δήμαρχος Τήλου κ. Μαρία Καμμά απεύθυνε χαιρετισμό. Χαιρετισμούς απεύθυνε τόσο ο Καθηγητής Γεώργιος Θεοδώρου επίτιμος Δημότης Τήλου όσο καιο Δρ. Αθανάσιος Αθανασίου της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του ΥΠ. Πολιτισμού ενώ αποδόθηκε τιμητική διάκριση ύστερα απόομόφωνες αποφάσεις του Τομέα Ιστορικής Γεωλογίας Παλαιοντολογίας αλλά και του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος στον αείμνηστοΚαθηγητή Νικόλαο Συμεωνίδη για το ερευνητικό του έργο στο σπήλαιο Χαρκαδιό, στον αείμνηστο Δήμαρχο Τήλου ΑναστάσιοΑλιφέρη για τη στήριξή τουστο ερευνητικό έργο του σπηλαίου Χαρκαδιό, στους Δημάρχους Τήλου κκ Γ. Καμμάκαι Μ. Χατζημάρκο για τη στήριξή τους στο ερευνητικό έργοτου σπηλαίου Χαρκαδιό και στον δημότη Τήλου κ. Γ.Χατζημανώλη για τη συμβολήτου στην ανακάλυψη των θησαυρών του σπηλαίου.

Ακολούθησαν ομιλίες από τον Καθηγητή Γ. Θεοδώρου «ΣπήλαιοΧαρκαδίο Ερωτήματα και Προτάσεις για το Μέλλον» αλλά και την MSc. Βασιλική Μητσοπουλου που πραγματοποίησε αναφορά στο ερευνητικό πρόγραμμα ΘΑΛΗΣ που αποτελεί έναπανίσχυρο εργαλείο για την παρουσίαση του Elephas tiliensis ευρύκοινό. Το πρόγραμμα αυτό πραγματοποιείται με ευθύνητου ΕΜΠ και επιστημονικό υπεύθυνο τονΚαθηγητή Χ. Προβατίδη ενώ ταπαλαιοντολογικά θεάματα υλοποιούνται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την ομάδατου Καθηγητή Γεώργιου Θεοδώρου.
Στο πρόγραμμα αυτό συμμετέχουν επίσης καθηγητές του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑαλλά και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Το Επιχειρησιακό αυτόΠρόγραμμα για την εκπαίδευση και δια Βίου Μάθηση του Υπουργείου Παιδείας καιΘρησκευμάτων και της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης συχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση καιτην Ελλάδα. Από επιστημονική άποψη η επιτυχία του είναι πλέον δεδομένη καθώς ήδη έχουν πραγματοποιηθεί σχεδόν 10 επιστημονικές ανακοινώσεις στην Ελλάδα,στην Τουρκία και την Αμερική και ουσιαστικά απομένει μόνον η έγκαιρη επίλυση των εγχώριων και εισαγόμενων γραφειοκρατικών δυσκολιών.

Από την πλευρά τους οι σύνεδροι με χαρά δέχτηκαν την τιμή να απονέμουν τις τιμητικές διακρίσεις σε ομιλία του ο ΚαθηγητήςΠαλαιοντολογίας του Ινστιτούτου Senckenbergτης Γερμανίας κ. R.Kahlke αναφέρθηκε στη σημασία τωνπαλαιοντολογικών θέσεων του Πικερμίου και του σπηλαίου Χαρκαδιό Τήλου. Τόνισεπως η πολιτεία οφείλει να αναδείξει τις εν λόγω θέσεις ως περιοχές ΠαγκόσμιαςΦυσικής Κληρονομιάς, να στηρίξει την έρευνα τους και να τις προστατεύσει προς όφελος των μελλοντικών γενεών των ανθρώπων όλου του κόσμου και όχι μόνων των Ελλήνων.

Το σύνολο των συνέδρων υπέγραψε διακήρυξη για την ανάδειξη και προστασία των παλαιοντολογικών θέσεων Πικερμίου και Τήλου αναγνωρίζοντας την κρίσιμη θέση στην οποία έχουν περιέλθει και ευελπιστώντας στην άμεση παρέμβαση της πολιτείας.

Με λύπη διαπίστωσανπως η απουσία συστηματικής και επαρκούς στήριξης από τις αρχές οδηγεί στηνκαταστροφή και στην απαξίωση αυτών των παλαιοντολογικών θέσεων - μνημείωνΠαγκόσμιας φυσικής κληρονομιάς.

Τη Δευτέρα 12 Μαΐου, τελευταία ημέρα της μετασυνεδριακής εκδρομής, οι σύνεδροι γευμάτισαν στα Λιβάδια Τήλου και μεταφέρθηκαν στο Αεροδρόμιο της Ρόδου με προορισμό την Αθήνα και τις 5 ηπείρους.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ