Μήπως τελικά το περιβόητο «αμερικανικό» φορολογικό μοντέλο, που ετοιμάζονται να εφαρμόσουν, είναι ελληνική ανακάλυψη του 1937;

Ασφαλώς αγαπητοί φίλοι θα σας ξενίσει η συνημμένη φωτογραφία («ΑΚΡΟΠΟΛΗ» 1937) και θα κουνήσετε με θλίψη το κεφάλι σας απαγγέλλοντας γι’ άλλη μια φορά το «τ’ είχες Γιάννη, τ’ είχα πάντα»!

Το ίδιο έπαθα κι’ εγώ. Προχωρώντας όμως στην ανάγνωση του άρθρου έμεινα έκπληκτος από το περιεχόμενο του: 

«Είνε γνωστόν ότι μέχρι σήμερον πολλοί πλούσιοι κατόρθωναν να αποφεύγουν την φορολογίαν ολοκλήρου του εισοδήματος των δια διαφόρων τεχνασμάτων … Ήλθεν όμως επί τέλους ο καιρός να εκπληρώσουν και αυτοί τας φορολογικάς των υποχρεώσεις χωρίς να δύνανται να αποκρύπτουν τα τεράστια εισοδήματά των…

… Δια του νέου νόμου 874 τον οποίον υπέγραψε ο Υφυπουργός Οικονομικών κ. Ανδρέας Αποστολίδης ο φόρος του συνθετικού αρπάζει τον πλούσιο από το εισόδημά του με μέσα αποδείξεως αμάχητα τεκμήρια όπως η ιδιόκτητος κατοικία, το νοίκι που πληρώνει, το αυτοκίνητο που συντηρεί, έξοδα ζωής όπως ταξείδια, δεξιώσεις, χοροί κλπ επι τη βάσει των οποίων θα υπολογίζεται ο νέος φόρος».

Αφού αναλύονται στο άρθρο της εφημερίδας οι λεπτομέρειες εφαρμογής των μέτρων παρατίθεται και δήλωση του Υφυπουργού:

«Η εφαρμογή του συστήματος των τεκμηρίων δια τον καθορισμόν της περιουσιακής καταστάσεως του φορολογούμενου μεγαλοεισοδηματίου και η παράλληλος λειτουργία των λαϊκών φορολογικών δικαστηρίων θα επιτρέψη την άρσιν του ατόπου και θα ικανοποιήση το αίσθημα της φορολογικής δικαιοσύνης».

Από την ανάλυση των τεκμηρίων αναφέρω ενδεικτικά ότι αυτοκίνητο αξίας 100.000 δρχ έδινε καθαρά φορολογητέα πρόσοδο 30.000 δρχ εάν το οδηγούσε ο ίδιος ο φορολογούμενος και 75.000 δρχ εάν χρησιμοποιούσε σοφέρ !

Φυσικά την ιδιαίτερη περιέργεια του αναγνώστη έλκει το περί λαϊκών δικαστηρίων. Ήταν πενταμελή με πρόεδρο εφέτη δικαστικό και 4 λαϊκά μέλη φορολογουμένων που είχαν υποβάλει στο παρελθόν τις ειλικρινέστερες δηλώσεις φορολογίας! Τον πρόεδρο όριζε το Υπουργικό Συμβούλιο ενώ τα μέλη όριζε η Εισαγγελία Εφετών κατόπιν κλήρωσης από λίστες που έστελναν οι Εφορίες. 

Τα λαϊκά δικαστήρια συγκαλούνταν από τον Έφορο η και αυτεπαγγέλτως. Εξέταζαν δε όχι μόνο τα τεκμήρια που προαναφέραμε αλλά και την ύπαρξιν πολυτελούς επιπλώσεως, την χρησιμοποίησην υπηρετικού και διδακτικού προσωπικού καθώς «και πάσαν σχεικήν πληροφορίαν σχετικήν με την διαβίωσιν του φορολογούμενου». Ο τελευταίος είχε την δυνατότητα να προσφύγει στο Ελεγκτικό Συνέδριο, σε κάθε περίπτωση όμως ο φόρος ήταν απαιτητός την χρονιά που εκδόθηκε η απόφαση του λαϊκού δικαστηρίου. 

Να συμπληρώσω, κλείνοντας, ότι οι πόλεμοι και οι αναγκαστικές ελλείψεις αγαθών που είχαν σαν αποτέλεσμα, δημιούργησαν μετά την πρώτη δεκαετία του 20ου Αιώνα μια νέα κοινωνική τάξη νεόπλουτων που προερχόταν κυρίως από τους διαφόρους επαγγελματίες της αγοράς (μπακάληδες, κρεοπώλες, μανάβηδες, εμπόρους κλπ). Αυτοί απετέλεσαν τον κύριο πληθυσμό εφαρμογής του συνθετικού, όπως ονομάστηκε, αυτού φόρου. Σκίτσα και φωτογραφίες που βρίσκει κανείς στις εφημερίδες του 1937 και 1938 δείχνουν πολλούς νεόπλουτους να οδηγούνται στη φυλακή μέχρι πλήρους εξόφλησης των υποχρεώσεων τους, πράγμα που σημαίνει ότι ο νόμος εφαρμόστηκε και είχε αποτελέσματα.

_____________________
www.paliaathina.com

Σιταράς Θωμάς